يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ ۖ لَهُ ٱلْمُلْكُ وَلَهُ ٱلْحَمْدُ ۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍۢ قَدِيرٌ ﴿١﴾
ههرچی له ئاسمانهکان و ههرچی له زهویدا ههیه یادی خوا بهپاکی و بێگهردی دهکهن، دهسهڵات ههر بۆ ئهوه و ههر بۆ ئهویش سوپاس، ههر ئهویش دهسهڵاتداره بهسهر ههموو شتێکدا.
هُوَ ٱلَّذِى خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌۭ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌۭ ۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿٢﴾
ئهوزاته ئهوهیه ئێوهی دروست کردووه، جا ههتانه بێ باوهڕهو ههتانه باوهڕدا، خوایش بینایه بهههموو ئهو کاروکردهوانهی که ئهنجامی دهدهن.
خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ بِٱلْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ ۖ وَإِلَيْهِ ٱلْمَصِيرُ ﴿٣﴾
ئهو خوایه لهسهر بنچینهی حهق و ڕاستی ئاسمانهکان و زهوی دروست کردووه، وێنهی ڕووخساری ئێوهشی کێشاوه بهجوانترین شێوه، گهرانهوهو سهرئهنجامیش ههر بۆ لای ئهوه.
يَعْلَمُ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ ۚ وَٱللَّهُ عَلِيمٌۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ ﴿٤﴾
ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه و دهگوزهرێت، خوا ئاگاو زانایه پێی، ههروهها دهزانێت چی پهنهان دهکهن و چی ئاشکرا دهکهن، ههمیشه ئهو خوایه زانایه به ههرچی له پێچ و پهنای سینهکاندا حهشاردراوه.
أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَؤُاْ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبْلُ فَذَاقُواْ وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌۭ ﴿٥﴾
ئایا ههواڵی ئهوانهتان پێ نهگهیشتووه که پێشتر بێ بڕوا بوون، چۆن سزاو ئازاری کارو کردهوهکانیان چهشت له دنیادا، له قیامهتیشدا سزای بهئێش و ئازار بۆتان ئامادهیه (چونکه تاوانی بێ باوهڕی زۆر گهورهیه و سهرچاوهیه بۆ ههموو گوناهـ و تاوانێک).
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُۥ كَانَت تَّأْتِيهِمْ رُسُلُهُم بِٱلْبَيِّنَٰتِ فَقَالُوٓاْ أَبَشَرٌۭ يَهْدُونَنَا فَكَفَرُواْ وَتَوَلَّواْ ۚ وَّٱسْتَغْنَى ٱللَّهُ ۚ وَٱللَّهُ غَنِىٌّ حَمِيدٌۭ ﴿٦﴾
ئهوهش بۆیه پێشهات چونکه پێغهمبهران بهجۆرهها بهڵگهو موعجیزه، پهیامی خوایان پێڕاگهیاندن کهچی وتیان: ئهمانه بهشهرن وهکو ئێمه، چۆن دهبنه پێغهمبهرو چاوساغمان؟ بهو بیانووه ڕێبازی بێ باوهڕیان ههڵبژاردو پشتیان ههڵکرد، خوایش پێویستی بهئیمانی ئهوان نیه چونکه خوا خۆی دهوڵهمهندهو بێنیازه و شایستهی سوپاسه.
زَعَمَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن لَّن يُبْعَثُواْ ۚ قُلْ بَلَىٰ وَرَبِّى لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ ۚ وَذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٌۭ ﴿٧﴾
ئهوانهی بێ باوهڕ بوون به بۆچوونی خۆیان وتیان: ههرگیز زیندوو ناکرێنهوه، پێیان بڵێ: وا نیه، سوێند به پهروهردگارم، بهڕاستی ههر زیندوو دهکرێنهوه، پاشان ئاگادار دهکرێن له ههموو ئهو کارو کردهوانهی که ئهنجامتان دهدا، ئهوهش بۆ خوا زۆر ئاسان و سادهیه.
فَـَٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَٱلنُّورِ ٱلَّذِىٓ أَنزَلْنَا ۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌۭ ﴿٨﴾
کهواته تا زووه باوهڕ بهێنن بهخواو به پێغهمبهرهکهی و بهو نوور و ڕۆشناییهی که ناردوومانهته خوارهوه (که قورئانه)، دڵنیاش بن که خوا ئاگایه به ههموو ئهو کاروکردهوانهی که ئهنجامی دهدهن.
يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ ٱلْجَمْعِ ۖ ذَٰلِكَ يَوْمُ ٱلتَّغَابُنِ ۗ وَمَن يُؤْمِنۢ بِٱللَّهِ وَيَعْمَلْ صَٰلِحًۭا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّـَٔاتِهِۦ وَيُدْخِلْهُ جَنَّٰتٍۢ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًۭا ۚ ذَٰلِكَ ٱلْفَوْزُ ٱلْعَظِيمُ ﴿٩﴾
ڕۆژێک دێت خوا ههمووانتان کۆدهکاتهوه، بۆ ڕۆژی کۆبوونهوهکه، ئهوه ڕۆژی زیان باریه، جا ئهوهی ئیمان و باوهر بهێنێت به خواو کردهوهی چاکیش ئهنجام بدات، ئهوه خوا چاوپۆشی دهکات له گوناهو ههڵهکانی و دهیخاته باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕوبار بهژێر درهختهکانیدا دهڕوات، هاوڕێ لهگهڵ ژیانی نهبڕاوهدا بۆ ههمیشهو ههتا ههتایی، ئهوهیه سهرکهوتن و سهرفرازی گهورهو بێسنوور.
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصْحَٰبُ ٱلنَّارِ خَٰلِدِينَ فِيهَا ۖ وَبِئْسَ ٱلْمَصِيرُ ﴿١٠﴾
ئهوانهش که بێ باوهڕ بوون و ئایهت و فهرمانهکانی ئێمهیان بهدرۆزانی، ئا ئهوانه نیشتهجێی ناو ئاگرن و ژیانی نهبڕاوه تیایدا دهبنه سهر، ئای که سهرئهنجامێکی زۆر ناخۆش و نالهباره.
مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ ٱللَّهِ ۗ وَمَن يُؤْمِنۢ بِٱللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُۥ ۚ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَىْءٍ عَلِيمٌۭ ﴿١١﴾
بهفهرمانی خوا نهبێت هیچ خۆشی و ناخۆشیهك پێش نههاتووه، جا ئهوهی باوهڕی تهواو بهێنێت، خوا دڵی ڕێنموویی دهکات بۆ لای خۆی، (ههر بارودۆخێکی بهسهردا بێت، له خۆشی و ناخۆشی بهتاقیکردنهوهی دهزانێت) خوای گهورهش ههمیشه بهههموو شتێک زانایه.
وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ ۚ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا ٱلْبَلَٰغُ ٱلْمُبِينُ ﴿١٢﴾
فهرمانبهرداریی خوا بکهن و فهرمانبهرداریی پێغهمبهریش (صلی الله علیه وسلم) بکهن، جا ئهگهر پشت ههڵکهن و گوێڕایهڵ نهبن ئهوه خۆتان زهرهر دهکهن، ئهگینا تهنها گهیاندنی ڕوون و ئاشکرایی پهیـامهکهی، ئهرکی سهرشانی پێغهمبهرهکهمانه.
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ ٱلْمُؤْمِنُونَ ﴿١٣﴾
-الله- خوایهکه جگه له خوایهکی تر نیه که دروستکار بێت و خاوهنی فهرمان بێت، دهبا ئهوانهی ئیماندارن ههر پشت بهو خوایه ببهستن و داوای یارمهتی ههر لهو بکهن.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ مِنْ أَزْوَٰجِكُمْ وَأَوْلَٰدِكُمْ عَدُوًّۭا لَّكُمْ فَٱحْذَرُوهُمْ ۚ وَإِن تَعْفُواْ وَتَصْفَحُواْ وَتَغْفِرُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌۭ رَّحِيمٌ ﴿١٤﴾
ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه.. ههندێك له هاوسهرانتان یان ههندێک له ڕۆڵهو نهوهکانتان دوژمنتانن.. جا ئێوهش وریابن و خۆتان بپارێزن لێیان، جا ئهگهر چاوپۆشی له ههڵهیان بکهن و واز له ئازاردانیان بهێنن و لێیان ببورن، ئهوه چاك بزانن که خوا لێخۆسبووه و میهرهبانه.
إِنَّمَآ أَمْوَٰلُكُمْ وَأَوْلَٰدُكُمْ فِتْنَةٌۭ ۚ وَٱللَّهُ عِندَهُۥٓ أَجْرٌ عَظِيمٌۭ ﴿١٥﴾
دڵنیابن که ماڵ و سامان و ڕۆڵه و نهوهکانتان بۆ تاقی کردنهوهتانن، (ئهگهر لهو بوارانهدا سهرکهوتن بهدهست بهێنن)، خوای میهرهبان پاداشتی گهورهو و زۆری له لایه بۆ خۆگرو لێبوردهکان.
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ مَا ٱسْتَطَعْتُمْ وَٱسْمَعُواْ وَأَطِيعُواْ وَأَنفِقُواْ خَيْرًۭا لِّأَنفُسِكُمْ ۗ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُفْلِحُونَ ﴿١٦﴾
کهوابوو ههتا دهتوانن بهتهقواو خواناس بن، گوێڕایهڵ و فهرمانبهردار بن، خێرو چاکهش بکهن، ئهوانه ههمووی بۆ خۆتان چاکه، جا ئهوهی خۆی بپارێزێت له ڕهزیلی و ڕژدی نهفسی خۆی، ئا ئهوانه ههر خۆیان سهرفرازن.
إِن تُقْرِضُواْ ٱللَّهَ قَرْضًا حَسَنًۭا يُضَٰعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ۚ وَٱللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ ﴿١٧﴾
ئهگهر قهرز بدهن به خوا، بهشێوهکی چاك (مهبهست بهخشینی ماڵ و سامانه له پێناوه خوادا) ئهوه خوا چهند بهرابهری دهکات بۆتان، ههروهها لێتان خۆش دهبێت خوایش سوپاسگوزاره (لهسهر بهخشن که ههر بهخششی خۆیهتی) و خۆڕاگره (مۆڵهتی ڕهزیلهکانیش دهدات تا کاتی خۆی).