هَلْ أَتَىٰ عَلَى ٱلْإِنسَٰنِ حِينٌۭ مِّنَ ٱلدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْـًۭٔا مَّذْكُورًا ﴿١﴾
بهڕاستی ماوهیهکی زۆر له ڕۆژگار بهسهر ئادهمیزادا هات که شتێکی وانهبوو ناو ببرێت.
إِنَّا خَلَقْنَا ٱلْإِنسَٰنَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍۢ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَٰهُ سَمِيعًۢا بَصِيرًا ﴿٢﴾
بێگومان ئێمه ئینسانمان دروستکرد له تێکهڵهیهك (له سهرهمێکوتهیهکی بچووك و هێلکۆکهیهك) له کاتێکدا دهمانهوێت تاقی بکهینهوه، ههر بۆیه دهزگای بیستن و بینینمان پێبهخشی.
إِنَّا هَدَيْنَٰهُ ٱلسَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًۭا وَإِمَّا كَفُورًا ﴿٣﴾
بهڕاستی ئێمه ڕێنمووییمان کرد بۆ ڕێگهی ڕاست، به ئازادی دهتوانێت ببێته کهسایهتیهکی ئیماندارو سوپاسگوزار، یان بێ باوهڕو خوانهناس.
إِنَّآ أَعْتَدْنَا لِلْكَٰفِرِينَ سَلَٰسِلَاْ وَأَغْلَٰلًۭا وَسَعِيرًا ﴿٤﴾
بهڕاستی با بزانێت که ئێمه چهندهها کۆت و زنجیرو ئاگری ههڵگیرساومان ئامادهکردووه بۆ بێ باوهڕان.
إِنَّ ٱلْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍۢ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا ﴿٥﴾
بێگومان چاکان و پاکانیش له پهرداخێکی پڕ شهرابدا دهخۆنهوه، که ئاوێتهکهی له سهرچاوهی کافوورهوهیه.
عَيْنًۭا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ ٱللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًۭا ﴿٦﴾
که کانی یهکه بهندهکانی خوا لێی دهخۆنهوه له ههر شوێنێکدا بیانهوێت ههڵی دهقوڵێنن و فواره دهکات.
يُوفُونَ بِٱلنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًۭا كَانَ شَرُّهُۥ مُسْتَطِيرًۭا ﴿٧﴾
ئهو بهختهوهرانه، یهکێك له سیفاتیان ئهوهیه: وهفا بهنهزر دهکهن، یاخود بهڵێنێکیاندا وهفادارن و ئهنجامی دهدهن و بیمیان ههیه له ڕۆژێك که شهڕی لێ دهبارێت و پرشو بڵاوه...
وَيُطْعِمُونَ ٱلطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ مِسْكِينًۭا وَيَتِيمًۭا وَأَسِيرًا ﴿٨﴾
ههروهها نان و خۆراك دهبهخشن، ئهگهرچی خۆشهویستیش بێت لایان، بهههژارو ههتیوو دیلهکان.
إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ ٱللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَآءًۭ وَلَا شُكُورًا ﴿٩﴾
دهڵێن: بێگومان ئێمه ئهم خۆراکهتان ههر لهبهر خواو بۆ بهدهستهێنانی ڕهزامهندی ئهو پێدهبهخشین، نه پاداشتمان لێتان دهوێت نه سوپاس.
إِنَّا نَخَافُ مِن رَّبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًۭا قَمْطَرِيرًۭا ﴿١٠﴾
ههروهها دهڵێن: ئهم کاره بۆیه دهکهین چونکه له ڕۆژێکی تاڵ و گرژو ڕهش و تاریك دهترسین، که پهروهردگارمان پێشی دههێنێت.
فَوَقَىٰهُمُ ٱللَّهُ شَرَّ ذَٰلِكَ ٱلْيَوْمِ وَلَقَّىٰهُمْ نَضْرَةًۭ وَسُرُورًۭا ﴿١١﴾
جا خوای گهورهش له شهڕو ناخۆشی و نههامهتی ئهو ڕۆژه پاڕاستنی و ڕووی گهش و شادمانی پێبهخشین.
وَجَزَىٰهُم بِمَا صَبَرُواْ جَنَّةًۭ وَحَرِيرًۭا ﴿١٢﴾
له پاداشتی خۆگری و ئارامگریاندا بهههشت و ئاوریشمی پێبهخشین.
مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلْأَرَآئِكِ ۖ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًۭا وَلَا زَمْهَرِيرًۭا ﴿١٣﴾
ئهو بهختهوهرانه لهسهر کورسی و قهنهفه ڕازاوهکان شانیان داداوه، نه گهرمای خۆر بێزاریان دهکات، نه کزه باو سهرما سهغڵهتیان دهکات.
وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَٰلُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًۭا ﴿١٤﴾
سێبهری درهخته جوانهکان بهسهر شوێنه خۆشهکانیاندا سهری فرو هێناوهو لێکردنهوهی میوهکانیش ئاسانهو ملکهچ کراوه.
وَيُطَافُ عَلَيْهِم بِـَٔانِيَةٍۢ مِّن فِضَّةٍۢ وَأَكْوَابٍۢ كَانَتْ قَوَارِيرَا۠ ﴿١٥﴾
ههروهها له سوراحی و دۆلکهی زیودا شهرابیان بۆ دهگێڕن که دهکرێته ئهو کوپ و پهرداخانهوه که له شووشهو کریستاڵی تایبهت دروستکراون.
قَوَارِيرَاْ مِن فِضَّةٍۢ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًۭا ﴿١٦﴾
ههموو دام و دهزگای خواردن و خواردنهوهکان له شووشهی زیوی دروستکراون بهشێوهیهکی جوان و دڵڕفێن.
وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًۭا كَانَ مِزَاجُهَا زَنجَبِيلًا ﴿١٧﴾
ههروهها شهرابێکی تریان پێشکهش دهکرێت که ئاوێتهکهی زهنجهبیله.
عَيْنًۭا فِيهَا تُسَمَّىٰ سَلْسَبِيلًۭا ﴿١٨﴾
که سهرچاوهیهکه له بهههشتدا به سهلسهبیل ناو دهبرێت.
۞ وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَٰنٌۭ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًۭا مَّنثُورًۭا ﴿١٩﴾
ئینجا نهوجهوانانی ههمیشه لاوو ڕووخۆش و جوان و پاك، بهناویاندا دهگهڕێن (قسهی خۆش و سروودی بهتام دهڵێن) کاتێك دهیانبینیت وا دهزانیت مروارین و بهو ناوهدا بڵاو بوونهتهوه.
وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًۭا وَمُلْكًۭا كَبِيرًا ﴿٢٠﴾
کاتێکیش بهههر لایهکدا چاودهگێڕیت، ئهوه نازو نیعمهتی نهبڕاوهو بێ ئهندازو دهسهڵاتێکی گهوره دهبینیت له باخ و باخات و کۆشك و تهلارو دیمهنی جوان و فراوانی بێ سنوور.
عَٰلِيَهُمْ ثِيَابُ سُندُسٍ خُضْرٌۭ وَإِسْتَبْرَقٌۭ ۖ وَحُلُّوٓاْ أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٍۢ وَسَقَىٰهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًۭا طَهُورًا ﴿٢١﴾
پۆشاکی بهختهوهران ئاوریشمی سهوزی تهنکه که بهسهر پۆشاکی ئاوریشمی ئهستووردا لهبهریان کردووه، به بازنی زیوی ڕازێنراونهتهوه، ئینجا لهلایهن پهروهردگاریانهوه شهرابی پاك و بێگهرد و خاوێنیان پێشکهش کراوه.
إِنَّ هَٰذَا كَانَ لَكُمْ جَزَآءًۭ وَكَانَ سَعْيُكُم مَّشْكُورًا ﴿٢٢﴾
پاشان پهروهردگاریان پێیان دهفهرموێت: بهڕاستی ئهم پاداشته شایستهی ئێوهیه، ههوڵ و کۆشش و کارو کردهوهی ئێوه شایانی سوپاس و ڕێزه.. (بێگومان خوای گهوره بهم سوپاسگوزاریه ئهوهندهی تر بهختهوهران و دڵخۆش دهکات).
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ ٱلْقُرْءَانَ تَنزِيلًۭا ﴿٢٣﴾
دڵنیاش به ئهی محمد صلی الله علیه وسلم ههر ئێمه قورئانمان بۆ تۆ دابهزاندووه بهش بهش (تا خهڵکی پێ بێدار بکهیتهوه).
فَٱصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ ءَاثِمًا أَوْ كَفُورًۭا ﴿٢٤﴾
کهواته خۆڕاگربه بۆ فهرمانی پهروهردگارت، نهکهیت ملکهچ و فهرمانبهرداری تاوانباران و بێ باوهڕان بیت لهوان.
وَٱذْكُرِ ٱسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةًۭ وَأَصِيلًۭا ﴿٢٥﴾
ئینجا بهردهوام یادی پهروهردگارت بکهو ناوی پیرۆزی با ویردی سهرزارت بێت، له بهرهبهیان و دهمهو ئێواراندا.
وَمِنَ ٱلَّيْلِ فَٱسْجُدْ لَهُۥ وَسَبِّحْهُ لَيْلًۭا طَوِيلًا ﴿٢٦﴾
له شهوگاریشدا سوژدهی بۆ ببهو تهسبیحات و ستایشی له ههندێکی شهودا زۆر بکه.
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ يُحِبُّونَ ٱلْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَآءَهُمْ يَوْمًۭا ثَقِيلًۭا ﴿٢٧﴾
بهڕاستی زۆربهی ئهو خهڵکه سهرگهردانه حهزیان له ژیانی ئهم دنیا تهمهن کۆتایهیه که بهخێرایی تێ دهپهڕێت و ڕۆژێکی سهخت و سهنگین پشتگوێ دهخهن و حسابی بۆ ناکهن.
نَّحْنُ خَلَقْنَٰهُمْ وَشَدَدْنَآ أَسْرَهُمْ ۖ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَآ أَمْثَٰلَهُمْ تَبْدِيلًا ﴿٢٨﴾
بۆ بیرناکهنهوه، خۆ ههر ئێمه دروستمان کردوون ئهندامهکانی لهشیانمان پێکهوه بهستووه، کاتێکیش بمانهوێت ئهمانه لادهبهین و بهکهسانی تر سهر زهوی ئاوهدان دهکهینهوه.
إِنَّ هَٰذِهِۦ تَذْكِرَةٌۭ ۖ فَمَن شَآءَ ٱتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِۦ سَبِيلًۭا ﴿٢٩﴾
بهڕاستی ئهم سوورهته و سهرجهم ئایهتهکانی قورئان ئامۆژگارییه، جا ئهوهی ئارهزووی بهههشتی ههیه، ئهوه بۆ لای خوا ڕێگهو ڕێباز دهگرێته بهر.
وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًۭا ﴿٣٠﴾
دڵنیاش بن: ئێوه هیچتان پێناکرێت و هیچ کارێکتان پێ ئهنجام نادرێت مهگهر خوا ویستی لهسهربێت، بێگومان ئهو خوایه زاناو دانایه دهزانێت کێ شایستهی هیدایهته، داناشه له هیدایهتدانی بهنده چاکهکاندا.